Dieselwarmte staat klaar voor Amsterdamse woningen

De fossiele lock-in is een feit: WestPoort Warme (WPW), eigenaar van een hoge temperatuur warmtenet in Amsterdam-West, gaat op korte termijn dieselgeneratoren plaatsen om te voorkomen dat 25000 woningen en 300 grootverbruikers komende winter in de kou komen te zitten. Deze noodmaatregel is het gevolg van de crisis bij het Afval Energie Bedrijf (AEB), de enige leverancier van het warmtenet. Vier van de zes verbrandingsovens liggen al sinds juli stil vanwege achterstallig onderhoud en mismanagement.

Voor de gemeente Amsterdam, eigenaar en enig aandeelhouder van WPW, komt deze beslissing op een pijnlijk moment. Volgend jaar wordt een verbod voor oude dieselauto’s in de binnenstad van kracht. Bij de verbranding van diesel komen veel giftige stoffen zoals fijnstof vrij. Daarnaast kan de diesel tot maximaal 35000 ton meer CO2 uitstoot  leiden. Dit boven op de nu al  forse co2 uitstoot van de overgebleven afvalverbranding en de aardgascentrale die het warmtenet in Amsterdam Oost voorziet van warmte.

Verontrustend
De gemeente zegt zeer ongelukkig te zijn met deze terugval naar diesel. Een brandstof die nog vervuilender is dan afvalverbranding of aardgas. Tegelijkertijd probeert men de zaak te bagatelliseren. Inzet van de noodaggregaten zou alleen nodig zijn bij een strenge winter. Of als de resterende twee verrbandingsovens ook uitvallen. Wellicht dat enkele verbrandingsovens komende winter weer in productie zijn genomen.

Dit klinkt allesbehalve geruststellend. Deze zomer had het maar een haar gescheeld of het AEB was failliet gegaan. Dat zou een nationale afvalcrisis hebben veroorzaakt: afval dat zich ophoopt op de straten van Amsterdam en nog meer dieselgeneratoren op het terrein van het AEB. Ook na de recente reddinsoperatie is het gevaar van een faillisement niet voorbij. De toekomst is immers aan recycling en hergebruik. En er is nu al een overcapaciteit aan afvalverbranders.

Van de regen in de drup
Mocht het AEB failliet gaan, dan is de kans groot het warmtenet van NUON/Vattenfall het warmtenet van WPW gaat voeden. Volgend jaar al komt er een fysieke verbinding tussen beide netten tot stand. Dat betekent niet alleen meer afhankelijkheid van aardgas uit de NUON gascentrale. Volgend jaar hoopt NUON/Vattenfall de grootste biomassacentrale van Nederland te openen, gevoed met houtsnippers uit o.a. Noord-Amerika en de Baltische staten. Deze gaat meer CO2 per eenheid energie uitstoten dan de NUON kolencentrale die eind dit jaar wordt gesloten.

Belangenverstrengeling
Deze hele situatie is het gevolg van een ongezonde verwevenheid van de gemeente met een klein aantal monopolistische fossiele bedrijven. Dit is mede de oorzaak van het ontstaan van de crisis bij het AEB. Hoewel het bedrijf al enkele jaren zelfstandig was, bleef de gemeente enig aandeelhouder, opdrachtgever en klant. Volgens een onderzoek door het Parool zette de gemeente het AEB onder druk om duurzame plannen door te voeren, maar tegelijkertijd de kosten zo laag mogelijk te houden. Dit is mede de oorzaak dat er te weinig geld en aandacht is besteedt aan het onderhoud van de verbrandingsovens.

Ruim baan voor alternatieven
FossielVrij Amsterdam heeft in 2018 al gewaarschuwd voor een ‘fossiele lock in’; dat betekent structurele afhankelijkheid van fossiele bronnen omdat de warmtevoorziening niet in gevaar mag komen. Alleen hadden we niet voorzien dat het zo snel bergafwaarts zou gaan. Amsterdam moet – net als de rest van de wereld – zo snel mogelijk af van haar fossiele verslaving. Doorgaan op de oude weg is dus geen optie: er zijn te weinig duurzame hoge temperatuur bronnen om de huidige warmtenetten in de toekomst te voeden.
Het is beter de huidige crisis te gebruiken om versneld over te gaan op recycling en hergebruik. In plaats van het huidige wamtenet uit te breiden, moeten alternatieven ruim baan krijgen. Oplossingen zoals verplichte isolatie voor woningcorporaties, all- electric oplossingen met bodemwarmtepompen, warmte uit oppervlaktewater, riothermie enWKO’s, en lokale lage temperatuur of hybride warmtenetten in handen van bewoners zijn al vaak genoemd maar nooit structureel opgepakt door het het collegebestuur.
Een gemiste kans, want er  is geen beter moment dan nu om het tij te keren.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *